Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie

Arcybiskup Jerzy Pańkowski (pełny tytuł: Jego Ekscelencja, Najprzewielebniejszy Jerzy, Prawosławny Arcybiskup Wrocławski i Szczeciński, Prawosławny Ordynariusz Wojskowy), imiona świeckie Mariusz Jerzy Pańkowki, (ur. 1974 r.) – arcybiskup Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego, profesor nauk teologicznych, kierownik Sekcji Teologii Prawosławnej ChAT. W 2012 r. objął urząd prorektora ChAT na 4-letnią kadencję, przedłużoną w 2016 roku. Od 2015 roku objął stanowisko profesora zwyczajnego.

W 1989 r. wstąpił do Monasteru Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy w Supraślu. W 1993 r. ukończył studia w Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie. Następnie studiował teologię w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie i na Wydziale Teologii Uniwersytetu Narodowego im. Kapodistriasa w Atenach. 17 grudnia przyjął postrzyżyny mnisze w riasofor. 1 stycznia 1995 otrzymał święcenia diakońskie z rąk arcybiskupa białostockiego i gdańskiego Sawy, zaś 10 września 1998 złożył wieczyste śluby mnisze. 15 października 1998 r. patriarcha Konstantynopola Bartłomiej wyświęcił go na kapłana. W latach 1999-2007 – namiestnik Klasztoru św. Onufrego w Jabłecznej. 28 listopada 2006 r. Święty Sobór Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego wybrał go na biskupa siemiatyckiego. Biskupia chirotonia odbyła się 28 stycznia 2007 roku. W latach 2007-2010 – Dyrektor Kancelarii Metropolity Warszawskiego i całej Polski. W 2010 r. Święty Sobór dokonał wyboru J. E. biskupa Jerzego na urząd Prawosławnego Ordynariusza Wojska Polskiego. 16 maja 2017 roku, po śmierci arcybiskupa Jeremiasza, został wybrany na ordynariusza prawosławnej diecezji wrocławsko-szczecińskiej i podniesiony do godności arcybiskupa. W latach 2015-2019 – członek KNT PAN. Od 2019 roku członek Rady Naukowej czasopisma „Studia i Dokumenty Ekumeniczne”.

Po uzyskaniu w 2003 r. stopnia doktora nauk teologicznych na podstawie rozprawy doktorskiej pt. „‚Mistyka światła w tradycji Kościoła Wschodniego”, przygotowanej pod kierunkiem J. E. Ks. Metropolity prof. zw. dr. hab. Sawy Michała Hrycuniaka, został zatrudniony w ChAT i Prawosławnym Seminarium Duchownym. W 2008 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych. W tym samym roku został powołany na stanowisko profesora ChAT, kierownika Katedry Prawosławnej Teologii Praktycznej w Wydziale Teologicznym ChAT oraz kierownika Sekcji Teologii Prawosławnej ChAT. 5 czerwca 2014 roku otrzymał tytuł profesora nauk teologicznych.

Opublikował m. in. monografie:

• W poszukiwaniu Zbawienia. Bogactwo i piękno życia duchowego w ascetyczno-teologicznej myśli św. Ignacego Branczaninowa, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2006
• Teologia kerygmatu, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2012
• Na początku był Chrystus. Z bp. Marcinem Hintzem, bp. Jerzym Pańkowskim i bp. Grzegorzem Rysiem rozmawiali Jakub Drath i Janusz Poniewierski, Wydawnictwo Znak, Kraków 2016
• Nie zaniedbuj w sobie daru łaski… Rozważania o kapłaństwie, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2016 ​ISBN 978-83-60273-35-7​
• Śmierć, pogrzeb i modlitwa za zmarłych w Kościele prawosławnym, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2018 ​ISBN 978-83-60273-48-7

Niektóre artykuły:

1. Archimandryta Jerzy (Pańkowski), Mistyczny wymiar Kościoła[w:] Rocznik Teologiczny, ChAT, Rok XLV, Zeszyt 2, Warszawa 2003,  189-195.
2. Archimandryta Jerzy (Pańkowski), Kenoza Przemienienia Pańskiego [w:] Rocznik Teologiczny, ChAT, Rok XLVI, Zeszyt 1, Warszawa 2003,  23-39.
3. Archimandryta Jerzy (Pańkowski), Warunki mistycznego wzrastania [w:] Rocznik Teologiczny, ChAT, Rok XLVI, Zeszyt 2, Warszawa 2003,  37-74.
4. Jerzy Pańkowski, Pismo święte w świetle teologii Kościoła Wschodniego [w:] Księgi święte a słowo Boże, PAT, Kraków 2005, ss. 55-69; a także pod autorstwem: Archimandryta Jerzy (Pańkowski) [w:] Elpis, Czasopismo Teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik VII (XVIII), Zeszyt 11-12 (20), 2005, ss.173-184.
5. Jerzy (Pańkowski), Prawosławne pojmowanie inicjacji chrześcijańskiej [w:] Przekroczyć próg Kościoła, Tydzień Eklezjologiczny 2005 – W trosce o Kościół, t. IV, KUL, Lublin 2005.
6. Archimandryta Jerzy (Pańkowski), Monaszestwo pered licom wyzowow sowremiennogo mira [w:] Elpis, Czasopismo Teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik VII (XVIII), Zeszyt 11-12 (20), 2005, ss.185-192. (język rosyjski)
7. Archimandryta Jerzy (Pańkowski), Obrządek postrzyżyn mniszych w Kościele prawosławnym  [w:] Rocznik Teologiczny, ChAT, Rok XLVIII, Zeszyt 1-2, Warszawa 2006,  85-95.
8. Archimandryta Jerzy (Pańkowski), Życie, działalność i twórczość św. Ignacego Branczaninowa [w:] Elpis, Czasopismo Teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik VIII (XIX), Zeszyt 13-14 (26-27), 2006, ss.185-225.
9. Bp Jerzy Pańkowski,A’ Kor. 15, Η Ανάστασις των νεκρών και η αθανασία της ψυχής κατά τον Ιερόν Χρυσόστομον, Weria (Grecja) 2007, ss. 3-15. (język grecki)
10. Jerzy (Pańkowski), Duchowe bogactwo myśli teologicznej św. Ignacego Branczanionowa, [w:] Prawosławie i współczesność, Białystok 2007, ss. 33-50.
11. Bp Jerzy (Pańkowski), Prawosławnaja siemia,[w:] Elpis, Czasopismo Teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik IX (XX), Zeszyt 15-16 (28-29), 2007, ss.269-283.
12. Bp Jerzy (Pańkowski), Soteriologiczne znaczenie postrzyżyn mniszych,[w:] Elpis, Czasopismo Teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik IX (XX), Zeszyt 15-16 (28-29), 2007, ss.233-267.
13. Bp Jerzy (Pańkowski), Biskup Siemiatycki, CHAT, Teologia Kerygmatu. Prolegomena do homiletyki Kościoła Wschodniego, [w:] Wiara i poznanie. Księga pamiątkowa dedykowana Jego Eminencji Prof. Sawie (Hrycuniakowi), Prawosławnemu Metropolicie Warszawskiemu i całej Polski, Białystok 2008, ss. 52-66.
14. Biskup Jerzy (Pańkowski), Autorytet w Kościele,[w:] Elpis, Czasopismo Teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik X (XXI), Zeszyt 17-18 (30-31), 2008, ss.153-162.
15. Biskup Jerzy (Pańkowski), Charakter i specyfika Liturgii Uprzednio Poświęconych Darów,[w:] Elpis, Czasopismo Teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik X (XXI), Zeszyt 17-18 (30-31), 2008, ss.179-195 oraz [w:] Wszechnica Kultury Prawosławnej VI, Białystok 2009 oraz [w:] Prawosławie. Światło ze Wschodu,  Krzysztof Leśniewski, Lublin 2009, ss. 331-343 oraz [w:] Rocznik Prawosławnej Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej 2009, ss. 5-14.
16. Biskup Siemiatycki Jerzy (Pańkowski), Duchowe podstawy posługi charytatywnej w Kościele Prawosławnym, [w:] Cerkownyj Wiestnik, Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, wyd. Warszawska Metropolia Prawosławna 2008, ss. 21-26 oraz [w]: Nic nie zastąpi miłości,Materiały z sympozjum naukowego poświęconego duchowości Caritas, wyd. „Pro Caritate”, Warszawa 2009, ss. 175-183. Wersja angielska: Spiritual Reasons for a sernice och Charity In the Orthodox Chuch[w]: Tamże,  183-191.
17. Bp Jerzy (Pańkowski), Motywacja ofiarowania jałmużny [w:] Caritas. Kwartalnik poświęcony pracy charytatywnej, 02/2009, ss. 8-10 oraz [w:]Elpis,Czasopismo Teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik XI (XXII), Zeszyt 19-20 (32-33), 2009, ss.247-251.
18. Biskup Jerzy (Pańkowski), Nauka o Cerkwi według św. Hilariona Troickiego, [w:] Elpis, Czasopismo Teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik XI (XXII), Zeszyt 19-20 (32-33), 2009, ss.151-166.
19. Biskup Jerzy (Pańkowski), Aktualny stan Kościoła Prawosławnego w Polsce [w:] Cerkownyj Wiestnik, Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, wyd. Warszawska Metropolia Prawosławna 2010 (2), ss. 24-31
20. Biskup Jerzy (Pańkowski), Aktualny stan przygotowań do Soboru Panprawosławnego, „Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku” 2010, Rocznik XII (XXII), Zeszyt 21-22 (34-35), ss. 163-175.
21. Bp Jerzy (Pańkowski), Znaczenie modlitwy w tradycji Prawosławia, [w:] Rocznik Prawosławnej Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej 2010, Białystok 2011, ss. 23-31.
22. Jepiskop Gieorgij (Pańkowskij), Wozrożdienije prawosławno ho wojenno ho duszpasterstwa w Polskoj Armii, [w:] Cerkownyj Wiestnik, Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, wyd. Warszawska Metropolia Prawosławna 1 (2012), ss. 28-36.
23. Bp Jerzy (Pańkowski),Μυσταγωγικός χαρακτήρας της διακονίας των στρατιωτικών ιερέων”, [w:] Ekklesia. Epsimon deltion tes Ekklesias tes Hellados, Zeszyt 2, luty 2012, Ateny, s. 81-85.
24. Bp Jerzy (Pańkowski), „Współczesna” antropologia chrześcijańska, [w:] Rocznik Prawosławnej Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej 2011, Białystok 2012, ss. 17-27 oraz Biskup Jerzy (Pańkowski), [w:] Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik XV (XXV), Zeszyt 25-26 (38-39), 2012, ss. 121-136, [w:] Chrześcijaństwo wobec problemów współczesnego świata, pod red. Hanny Kowalskiej-Stus, Księgarnia Akademicka, Kraków 2012, s. 11-19.
25. Jepiskop Gieorgij (Pańkowskij), Wyzowy i problemy sowremiennoj siemii, [w:] Cerkownyj Wiestnik, Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, wyd. Warszawska Metropolia Prawosławna 4 (2012), ss. 12-18.
26. Jerzy Pańkowski, Duchowość w prawosławiu, [w:] Przegląd Religioznawczy. The Religious studiem review, 2/244 , 2012, s. 75-88.
27. Bp Jerzy (Pańkowski), Ogólne pojęcie eschatologii wschodniej,[w:] Rocznik Prawosławnej Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej 2012, Białystok 2013, ss. 26-36.
28. Bp Jerzy (Pańkowski), Metanoias epangelma. Wybrane aspekty monastycyzmu wschodniego, [w:] Ku Słowu, ku Kościołowi, ku światu. Księga pamiątkowa ofiarowana Arcybiskupowi Jeremiaszowi (Janowi Anchimiukowi) w 70. rocznicę urodzin, red. Kalina Wojciechowska, Wsiewołod Konach, wyd. ChAT, Warszawa 2013, ss. 391-417.
29. Bp Jerzy (Pańkowski), Ekklezjołogiczeskoje izmierenije sowremiennoho christianstwa, [w:] Elpis. Czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Rocznik XV (XXVI), Zeszyt 27 (40), 2013, ss. 5-8. Chrześcijaństwo a współczesne koncepcje człowieka, pod red. Hanny Kowalskiej-Stus, Polska Akademia Umiejętności, Prace Komisji Kultury Słowian, Rocznik I, Kraków 2013, ss. 65-73.
30. Jerzy Pańkowski, Duchowość w prawosławiu, [w:] Przegląd Religioznawczy. The Religious studiem review, 2/244 , 2012, s. 75-88.
31. Bp Jerzy (Pańkowski), Ogólne pojęcie eschatologii wschodniej, [w:] Rocznik Prawosławnej Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej 2012, Białystok 2013, ss. 26-36.
32. Jerzy Pańkowski, Miejsce i rola kultury religijnej w państwie oraz jego polityce [w:] Rocznik Teologiczny, ChAT, Rok LVII – z. 1/2015, s. 61-76.
33. Bp Jerzy Pańkowski, Czym jest sobór (Sobór Wszechprawosławny) dla Kościoła? Perspektywa prawosławna w: Przed Soborem Wszechprawosławnym, Tadeusz Kałużny SCJ, Zdzisław Kijas OFMConv, Kraków 2016, s. 17-30.
34. Jerzy Pańkowski, Святая Евхаристия – источник и центр соборного бытия Церкви в перспективе Великого Всеправославного Собора, [w:] Rocznik Teologiczny, ChAT, Rok LVIII – z. 2/2016, s. 5-16.
35. Bp Jerzy (Pańkowski), Antynomia Gehenny według o. Pawła Florenckiego (cz. 1), [w:] Rocznik Prawosławnej Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej 2015, Białystok 2016, ss. 5-17.
36. Abp Jerzy (Pańkowski), Kościół Prawosławny a ekumenizm w: Lublin – Miasto zgody religijnej. Ekumenizm w historii, teologii i kulturze. Lublin – City of religious agreement. Ecumenism in History, Theology, Culture, Naukowa Sławomir Pawłowski SAC, Sławomir Jacek Żurek, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2017, s. 125-137.
37. Abp Jerzy Pańkowski, Prawosławie wobec reformacji Lutra w: Studia Nauk Teologicznych PAN, Komitet Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk, ISSN 1896-3226, TOM 13-2018, Wydawnictwo KUL, s. 81-91.