Nota podsumowująca ogólnopolską konferencję naukową „Współczesna pedagogika religii w teorii i praktyce kształcenia”
27 lutego 2020 r., w siedzibie Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Współczesna pedagogika religii w teorii i praktyce kształcenia”. Konferencja była połączona z VII Ekumenicznym Forum Katechetycznym, a organizowana przez Wydział Nauk Społecznych ChAT (Katedrę Pedagogiki Religii i Kultury) oraz Polską Radę Ekumeniczną. Tematyka konferencji wpisała się w ogólne założenia koncepcyjne współczesnej pedagogiki religii. Omówione zostały współczesne idee kształcenia religijnego w szkole oraz dokonano analizy praktyki edukacyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem podmiotów edukacji – ucznia i nauczyciela. Podstawą dociekań podczas konferencji były problemy skupione wokół trzech zagadnień [sekcje tematyczne]: Orientacja na podmiot i inkluzję w teorii i praktyce kształcenia religijnego. Pedagogika religii a kształtowanie kompetencji etycznych uczniów. Współczesne wyzwania edukacji religijnej i konsekwencje metodyczne. Podczas otwarcia konferencji rektor ChAT ks. prof. Bogusław Milerski zwrócił uwagę na podwójną odpowiedzialność, która stoi przed nauczycielami religii – realizują bowiem misję Kościoła, a zarazem misję szkoły publicznej. Prezes Polskiej Rady Ekumenicznej bp Jerzy Samiec podkreślił, że zadaniem Kościoła jest niesienie Ewangelii, czyli również nauczanie i kształtowanie dziecka, które wraz z wiekiem zaczyna zadawać pytania i poszukiwać sensu życia. Ważną rolę odgrywają w tym procesie dobrze przygotowani i kompetentni katecheci. Mazowiecki Wicekurator Oświaty – Pan Krzysztof Wiśniewski w swoim krótkim wystąpieniu stwierdził, że zadaniem katechetów jest świadczyć i wychowywać. Pierwszy referat w części plenarnej konferencji wygłosił prof. Tadeusz J. Zieliński, prorektor ChAT. Jego tytuł brzmiał: „Nauczanie religii a kwestia neutralności światopoglądowej i świeckości szkoły w Polsce”. Stwierdził m.in. „W oświacie Rzeczpospolitej Polskiej nie ma miejsca dla agresywnej, niezdolnej do pokojowego współistnienia katechezy”. W tej części konferencji miały miejsce jeszcze trzy wystąpienia. Ks. prof. Jerzy Bagrowicz podjął próbę krytycznego namysłu nad edukacją religijną współczesnej młodzieży. Ks. prof. Zbigniew Marek mówił o udziale pedagogiki religii w procesach kształtowania kompetencji moralnych. Natomiast prof. Jarosław Horowski omówił kwestię roli edukacji religijnej w rozwoju podmiotowości jednostki w kontekście kultury postmodernistycznej. Wystąpienia w dalszej części konferencji zostały zaprezentowane w ramach trzech wyżej wymienionych sekcji tematycznych. Tematy referatów dotyczyły m.in. edukacji religijnej w kontekście kryzysu wartości, wyzwań wielokulturowości, rozwoju moralnego dzieci czy wyzwań komunikacyjnych, a także selekcji metod kształcenia we współczesnej edukacji religijnej (z propozycjami innowacyjnych metod kształcenia), czy analizy wybranych treści podręczników do nauczania religii z perspektywy krytycznej pedagogiki religii Konferencja została zakończona podsumowaniem przez Kierownika Katedry Pedagogiki Religii i Kultury w Wydziale Nauk Społecznych ChAT, a zarazem Rektora ChAT – ks. prof. Bogusława Milerskiego oraz zaprezentowaniem finalnego referatu: „Emancypacja, adaptacja i interpretacja jako kategorie pedagogiki religii”. Ks. prof. B. Milerski zwrócił uwagę, że w wygłoszonych referatach często padało stwierdzenie „powinniśmy”. – Pedagogika jest nauką normatywną, nie może pomijać sfery wartości. Ale pedagogika religii jest też nauką o faktach, a zatem nie tylko o tym, co powinno być, ale też o tym, co jest – zauważył. Podkreślił, że te dwie perspektywy powinny się zderzać w kształceniu religijnym. Rektor ChAT mówił też o konieczności rozróżnienia katechezy parafialnej i lekcji religii w szkole. – Jeśli jestem nauczycielem w szkole, to jestem nie tylko odpowiedzialny za mój Kościół, ale też za dobro wspólne – powiedział. Wspomniał też, że problemem Kościołów mniejszościowych jest to, że lekcje religii odbywają się w parafiach, co znaczy, że mentalnie tkwią w nauczaniu konfesyjnym. (ze źródła PRE) W tym miejscu należą się szczególne podziękowania osobom zaangażowanym: W ramach Rady Naukowej Konferencji dla: ks. prof. zw. dr. hab. Jerzego Bagrowicza; dr. hab. Jarosława Horowskiego, prof. UMK; ks. prof. zw. dr. hab. Zbigniewa Marka SJ; ks. dr. hab. Bogusława Milerskiego, Rektora i prof. ChAT. W ramach Komitetu Organizacyjnego Konferencji dla: dr hab. Agnieszki Piejki; dr Joanny Koleff-Prackiej oraz mgr Elżbiety Byrtek. Dziękujemy wszystkim Prelegentom oraz Uczestnikom Konferencji. Jesteśmy szczególnie wdzięczni Władzom Uczelni oraz wszystkim zaangażowanym w organizację Konferencji Pracownikom oraz Studentom ChAT. W imieniu zespołu: Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego Konferencji: dr Elżbieta Bednarz
