prof. dr hab. Elżbieta Czykwin
prof. dr hab. Elżbieta Czykwin
Pracownik
Stanowisko: Profesor
Funkcja: Kierownik Katedry Pedagogiki Społecznej i Socjologii Edukacji
Jednostka: Katedra Pedagogiki Społecznej i Socjologii Edukacji
E-mail: elczyk@op.pl
Kariera naukowa:
- tytuł profesora zwyczajnego: dziedzina, rok: nauki społeczne, 2016.
- habilitacja: dziedzina, rok, miejsce: Socjologia, 2000, ISNS, Uniwersytet Warszawski.
- doktorat: dziedzina, rok, miejsce: Pedagogika, 1980, Wydział Pedagogiki, Uniwersytet Warszawski.
- magisterium: dziedzina, rok, miejsce: Pedagogika, 1974, Wydział Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.
Zainteresowania naukowe:
- Socjologia, socjologia emocji, mniejszości narodowe, stereotypy i uprzedzenia.
Granty i projekty badawcze:
- Zróżnicowanie etniczne a zadowolenie z życia osób w wieku emerytalnym ze wsi. Grant MNISW, 2009.
Osiągnięcia naukowe (nagrody, wyróżnienia za działalność naukową):
- Ogólnopolska Nagroda Łódzkiego Towarzystwa Naukowego im. Prof. Ireny Lepalczyk, w 2008 r. za pracę Stygmat społeczny, Warszawa 2007, PWN.
- Nagroda internautów na „Najlepszą książkę na lato 2015” za książkę „Wstyd”.
- Nagrody naukowe Rektora Uniwersytetu w Białymstoku (ok. 10)
- Nagrody naukowe Rektora ChAT 2015, 2016.
Pełnione funkcje, w tym przynależność do stowarzyszeń naukowych:
- Członek Rady Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu w Białymstoku w latach 1980-2009. Członek Senatu ChAT od roku 2009.
- Kierownik Katedry Pedagogiki Społecznej i Socjologii Edukacji Wydziału Pedagogiki ChAT od 2013 roku.
Współpraca międzynarodowa:
- Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego;
- Członkini International Academy of National Minorities’ Research (Міжнародная Акадэмія вывучэння нацыянальных меншасцей) w Brześciu i Mińsku;
- Członkini International Training Centre of Human Rights and Peace Teaching (CIFEDHOP) w Genewie (Szwajcaria);
- Członkini International Associacion for Cross-Cultural Psychology (IACCP) z siedzibą w Melbourne (USA).
- Współpraca z Wolfson College Cambridge University (GB), prof. Witold Tulasiewicz.
Działalność organizacyjna:
- Członek Kolegium Redakcyjnego Czasopisma „Wychowanie w rodzinie”. Wydział Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.
- Członek Kolegium Redakcyjnego Czasopisma „Studia z Teorii Wychowania”. Wydział Pedagogiki ChAT w Warszawie.
- Założycielka i konsultant naukowy szkół społecznych w Białymstoku w latach 1980-1987.
- Doradca społeczny Sekretarza Stanu w Kancelarii Premiera i pełnomocnika Rządu d/s równego traktowania Rzecznika Praw Równości prof. Zw. Dr hab. Małgorzaty Fuszary.
- Współpracownik i doradcza społeczny Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP w latach 2007- 2015.
- Prowadząca i uczestnik seminarium doktorskiego w Białymstoku w latach 1982-2012.
Działalność pozanaukowa , w tym popularyzatorska:
- Stała współpraca z Zespołem Szkół Niepublicznych św. św. Cyryla i Metodego w Białymstoku, ul. Waryńskiego 30.
- Współpraca z Redakcją „Przeglądu Prawosławnego”, Białystok.
- Współpraca z Radiem Białystok
- Współpraca z Radiem Racja
- Współpraca z Telewizją Białystok
- Publikacje w „Polityce”
Najważniejsze publikacje naukowe:
Książki:
- Samoświadomość nauczyciela, Trans Humana, Białystok 1996.
- Teaching the Mother Tongue in Multilingual Europe (współautorka), (ed. W. Tulasiewicz i A. Adams) Londyn, Cambridge 1998 i 2005 (wznowienie).
- (wspólnie z D. Misiejuk) Dwujęzyczność i dwukulturowość w perspektywie psychopedagogicznej, Białystok., Trans Humana, 1998.
- Białoruska mniejszość narodowa jako grupa stygmatyzowana, Trans Humana, Białystok 2000.
- Stygmat społeczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
- „Gorsi inni” (red. E. Czykwin i M. Rusaczyk), Trans Humana, 2008.
- Stygmatyzacja, tolerancja, naprawa. Integracyjna analiza psychologiczna reakcji na dewiację (tłumaczenie, wspólnie z M. Rusaczyk książki A.J.M. Dijkera i W. Koomena wydanej przez Cambridge University Press w 2007 roku w Anglii a w Polsce w 2009 roku przez Fundację „Tolerancja”).
- Wstyd, Oficyna Wydawnicza “Impuls”, Kraków 2013.
Artykuły wybrane:
- Problemy małżeństw prawosławno – katolickich [w:] J. Nikitorowicz (red.). „Rodzina wobec wyzwań edukacji międzykulturowej”, Białystok, 1997.
- An Identity of the Orthodox-Bielorusian Minority in relation to the Polish-Catolic majority in Poland, S. Janowicz (red.) Annus Albaruthenicus, Krynki 2003, s. 30-61.
- Maintaining the Mother Tongue: The National Identity of the Bielorussians In Poland, (In:) “Teaching the Mother Tongue in a Multicultural Europe”, W. Tulasiewicz & A. Adams (ed.) Cassel, London 1998, s. 174-184; wznowienie przez Continuum, London, New York 2005.
- Destruktywna rola stygmatu dla <Ja>. Próba operacjonalizacji,(w:) „Psychologia wspólczesna: Oczekiwania i rzeczywistość”, M. Ledzińska, G. Rudkowska i L. Wrona (red.) Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2005, s. 480-493.
- Film Borat Larry’ego Charlesa jako przykład prowokacyjnej próby przełamania uprzedzeń etniczno-kulturowych (w) „Artystów gry z kulturą”, (pod red. A. Kisielewskiego) Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, 2009, s. 291-304.
- Odmienne konsekwencje emigracji matek i ojców dla rodzin pozostających w kraju. Prezentacja wstępnych wyników badań (w:) „Procesy emigracji w społeczeństwie otwartym. Perspektywa edukacji międzykulturowej”. Pod red. J. Nikitorowicza i D. Misiejuk, Trans Humana, Białystok, 2009, str. 325-336.
- Wstyd jako perspektywa refleksji i badań nad przestrzenią międzykulturową [w:] J. Semków, J. Wojtaś (red.) „Rzeczywistość międzykulturowa z perspektywy pedagogii integralnej”, WSP Legnica 2010.
- Białoruska mniejszość narodowa. Problem asymilacji w kontekście stygmatu społecznego, (w:) „Białorusini” red. T. Zaniewska. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2010, s. 29-47.
- Shame in Sociological Perspective. Thomas Scheff approach [w:] A. Karpińska (ed.), “Culture and society”, WSAP, Białystok 2011.
- Wstyd w ujęciu socjologicznym. Inspiracje chrześcijańskie, [w:] „Studia z Teorii Wychowania”, Wyd. Naukowe ChAT, Warszawa, tom 2(3) 2011.
- Konflikty małżeńskie w kontekście emocji wstydu [w:] „Wychowanie w Rodzinie”, tom 5 „Obrazy rodziny w ujęciu pedagogicznym i historycznym”, (pod red. A. Szerląg i S. Walasek), Uniwersytet Wrocławski, 2012, s. 123-144.
- Multikulturalizm w perspektywie zagrożenia więzi: rola emocji wstydu, [w:] M. Biernacka, A. Sadowski (red.), „Społeczeństwo wielokulturowe – nowe wyzwania i zagrożenia”, Białystok, rok
- “Trybalizm i neotrybalizm jako wyraz pragnienia więzi”, (w:) „Współczesna przestrzeń edukacyjna. Geneza, przemiany, nowe znaczenia”, (pod red. W. Żłobickiego), Impuls, Kraków 2014, s. 133-147.
- Progi i rygory socjalizacyjne: Rasistowskie incydenty w Białymstoku w perspektywie refleksji pedagogicznej, (w:) „Transgresje w edukacji”, tom 2, red. I.Paszenda, R.Włodarczyk, Impuls, Kraków 2014, s. 59-70.
- Stereotypizacja i stygmatyzacja – podstawy teoretyczne (w:) Pacjent <Inny> wyzwaniem opieki medycznej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM, Poznań 2016, s. 27-46.
Najważniejsze wystąpienia konferencyjne:
- Trybalizm i neotrybalizm jako wyraz pragnienia więzi – Referat wygłoszony na XXV Forum Pedagogów 19.XI. 2012 r.
- Zweisprachigkeit und Bikulturalitat in psychopedagogischer Perspektive (In:) “Zwei Muttersprachen – heht das?” – wystąpienie na Konferencji w Monachium, 20.VIII. 1989.
- Sukces piłkarski siedmiolatka. Aspekty wychowawcze, – Referat wygłoszony na Międzynarodowej Konferencji Naukowej XXVII Forum Naukowe Pedagogów, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, zatytułowanym: „Sukces jako zjawisko edukacyjne”, 24-25.X. 2014 r.
- Choroba jako przyczyna samotności, a może samotność jako przyczyna choroby? Stereotypowe przekonanie w świetle wyników badan. Wystąpienie na Konferencji „Pacjent <Inny> wyzwaniem opieki medycznej” Akademia Medyczna w Białymstoku, 9.XII. 2016 r.