Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie

Metropolita prof. zw. dr hab. Sawa, Michał (Hrycuniak) urodził się 15 kwietnia 1938 r. w Śniatyczach (woj. zamojskie) w rodzinie Włodzimierza i Natalii Hrycuniak. W 1957 r. ukończył Prawosławne Seminarium Duchowne. Edukację kontynuował w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie (1957-1961). W 1961 r. obronił pracę magisterską nt.: „Trzecia podróż misyjna Św. Ap. Pawła”. Od 1962r. został zatrudniony na stanowisku pracownika naukowego w ChAT. W maju 1965 r., został delegowany na studia doktoranckie na Fakultecie Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Belgradzie (Jugosławia). Po roku obronił rozprawę doktorską nt: „Św. Jan Chrzciciel w świetle odkryć w Qumran”. W tym okresie dojrzała Jego decyzja o życiu zakonnym. Za zgodą władz duchownych PAKP na ręce patriarchy serbskiego Hermana, w klasztorze Wprowadzenia do świątyni Przenajświętszej Bogurodzicy, złożył śluby zakonne, otrzymując mnisze imię w cześć Św. Sawy Serbskiego. Po powrocie z zagranicy był mianowany dyrektorem Kancelarii Metropolitalnej w Warszawie oraz wykładowcą i wychowawcą Warszawskiego Seminarium Duchownego. W latach (1970 – 1979) piastował stanowisko namiestnika Monasteru św. Onufrego w Jabłecznej. W latach (1974 – 1979) pełnił funkcję rektora Wyższego Prawosławnego Seminarium Duchownego przy Klasztorze w Jabłecznej. W 1978r. obronił rozprawę habilitacyjną na temat: „Pojęcie małżeństwa w teologii prawosławnej”. W październiku 1979 r. decyzją Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki Archimandryta Sawa otrzymuje tytuł docenta.

W 1979 Ks. Archimandryta Sawa został podniesiony do godności biskupiej i mianowany ordynariuszem Diecezji Łódzko-Poznańskiej (1979 – 1981), a od 1981 był ordynariuszem Diecezji Białostocko-Gdańskiej (1981 – 1998), gdzie rozwinął bardzo aktywną i wszechstronną działalność. Pomimo swych obowiązków nie zerwał ze światem nauki, w latach 1984 – 1990 był prorektorem Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Od 1979r. pełni funkcję Kierownika Katedry Prawosławnej Teologii Dogmatycznej i Moralnej Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie.

Zmiany ustroju lat 90 zmusiły go podjęcia nowych wyzwań. W latach 1993 – 1998 jako biskup polowy, ordynariusz Prawosławnego Ordynariatu Wojskowego zajmował się organizacją życia religijnego w Wojsku Polskim w stopniu generała brygady. Oprócz tego rozwija działalność kulturalną, ekumeniczną, oświatową i charytatywną polskiego Prawosławia.

W 1999r. przyznano mu tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 2002r. profesora zwyczajnego. Jest ponadto doktorem honoris causa: Seminarium Teologicznego im. Św. Włodzimierza w Nowym Jorku, USA (2000 r.), Uniwersytetu w Białymstoku (2001 r.), Arystotelesowego Uniwersytetu w Salonikach, Grecja (2002 r.) oraz Mińskiej Akademii Teologicznej na Białorusi (2003 r.), Akademii Moskiewskiej, Rosja 2011r.

Po śmierci Jego Eminencji Metropolity Bazylego w 1998r. został wybrany zwierzchnikiem Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

W trosce o rozwój teologii prawosławnej przyczynił się do otwarcia w 1999r. Katedry Teologii Prawosławnej uniwersytetu w Białymstoku, której kierownikiem był do 2012r. W ramach pracy w Katedrze Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku zorganizował również wiele konferencji międzynarodowych. Za aktywną i wszechstronną działalność został uhonorowany szeregiem odznaczeń kościelnych i państwowych włącznie z Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2006r. otrzymał z rąk patriarchy Aleksego II otrzymał prestiżową nagrodę „Za wybitną działalność na rzecz umocnienia jedności narodów prawosławnych”.

Rokrocznie organizuje konferencje dla duchowieństwa i pracowników Kościoła; Ogólnopolskie spotkania dyrygentów; Konferencje mnichów i mniszek PAKP; Konferencje nauczycieli religii prawosławnej; Konferencje Wizytatorów i Doradców Metodycznych Nauczania Religii Prawosławnej z udziałem Ministra Edukacji Narodowej.

Oprócz pełnienia funkcji Kierownika Katedry Prawosławnej Teologii Dogmatycznej i Moralnej ChAT jest przewodniczącym trzech Komisji ds. aktywności naukowej pracowników naukowo-dydaktycznych ChAT; Komisji ds. nostryfikacji dyplomów oraz Komisji ds. kadr Akademickich ChAT.

W ramach promocji ChAT współpracuje z zagranicznymi instytucjami tj: Stowarzyszenie filologiczne „Parnassos” w Atenach, którego od 2012r. jest honorowym członkiem; Wydział Teologii Uniwersytetu Arystotelesa w Tesalonikach; Centrum Powszechnego Hellenizmu w Atenach.

W dorobku naukowym Ks. Metropolity znajduje się m.in.: ponad 100 prac; 20 wypromowanych doktorów, około 200 magistrów, recenzje 10 rozpraw habilitacyjnych. Najważniejsze publikacje książkowe i monografie z ostatnich lat, opublikowane w języku polskim i rosyjskim to: Prawosławne pojmowanie małżeństwa, Białystok 1994r; Chrystus najwierniejszy przyjaciel człowieka, Warszawa 2003r; Słowa i propowiedi, zbiór homilii w jęz. rosyjskim, Warszawa, 2004r; Supraski Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy i jego rola w rozwoju społeczności lokalnej prawosławia, 2005r; Historia Kościoła Prawosławnego w Polsce w okresie międzywojennym, Elpis czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej UwB 2006r, Prawosławie i współczesność2007r; Bogosłowie, istorija i żyźń, Warszawa 2008r.